Zespół dworski w Łopusznej, w skład którego wchodzi dwór i zabudowania gospodarcze, powstał w latach 1787–90. Wielokrotnie zmieniał właścicieli, pod koniec XVIII w. gospodarzyli w nim Tetmajerowie. Główny budynek jest typowym wiejskim dworem szlacheckim – nakrytym czterospadowym, gontowym dachem, z kolumnowym gankiem i barokową facjatką. Obecnie mieści się w nim Muzeum Kultury Szlacheckiej (oddział Muzeum Tatrzańskiego), prezentujące dawną siedzibę średniozamożnej szlachty. Obejrzeć można m.in. wnętrze kuchni dworskiej oraz ekspozycję etnograficzną wnętrz podhalańskich z XIX w.
Kościół wzniesiony został w 2 poł. XV w., konsekrowany w 1504 r. Kościół należy do starszego typu drewnianych świątyń gotyckich – ma prezbiterium zamknięte ścianą prostą, a od zewnątrz umieszczono na niej kapliczkę. Wewnątrz świątyni podziwiać można ornamentalną polichromię stropów z 1935 r., natomiast na parapecie chóru muzycznego widać pozostałości polichromii z 1500 r. Najcenniejsze wyposażenie kościoła stanowi: gotycki tryptyk z XV w. ze sceną Koronacji Marii, umieszczony w ołtarzu głównym, oraz dwa barokowe ołtarze.
Brak jest materiałów źródłowych, które by mówiły o dacie zbudowania zabytkowej kaplicy św. Marii Magdaleny, musiała jednak istnieć już pod koniec XVII wieku. Wiadomo, że wybudowana została z kamienia z bielskiego kamieniołomu. Ogrodzenie kaplicy to wał usypany z ziemi i kamienia tzw. otoczaków. Wyposażenie kaplicy jest skromne. Ołtarz ma barokowe zdobienia, a w centrum znajduje się obraz, przedstawiający Marię Magdalenę obejmującą krzyż z umierającym Chrystusem. Wyposażenie uzupełnia prosty chór muzyczny z niewielkimi organami. Nad wejściem do kaplicy, od zewnętrznej strony w szklanej gablocie umieszczona jest rzeźba tzw. trzeciego upadku, przedstawiająca Chrystusa upadającego pod krzyżem.
W 1725 r. rozpoczęto budowę kościoła murowanego (w miejscu drewnianego, datowanego na 1632 r.) pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej, który konsekrowano w 1748 r. Wysoka wieża kościoła na rzucie kwadratu zakończona jest falistą linią gzymsu i przykryta barokowym, cebulastym hełmem. Portal przy wejściu do zakrystii pochodzi z 1781 roku.
Bezwieżowy kościół cmentarny, leżący na skraju wsi, został wybudowany w roku 1761 na miejscu starego drewnianego kościoła, prawdopodobnie starszego od kościoła parafialnego.
Murowany kościół, o jednokalenicowej konstrukcji dachu, kryty gontem – reprezentuje styl przejściowy między gotykiem i renesansem, wybudowany został w I poł. XVI w. jego wyposażenie zaś pochodzi z połowy XVIII w.
Renesansowa wieża po stronie zachodniej jest elementem, którego nie spotka się w innych polskich kościołach poza Spiszem (występuje również we Frydmanie). Obiega ją hurdycja (czatownia), która mogła spełniać funkcje obronne lub być doskonałym punktem widokowym. Nad drewnianą hurdycją znajduje się attyka z elementami zbliżonymi do motywu jaskółczego ogona.
kasztel (tradycyjnie), a właściwie piętrowy murowany dwór obronny typowy dla terenów Spiszu, zbudowany przez Jerzego Horvatha Palocsaya w latach 1585-1590 jako wiejska rezydencja o charakterze obronnym. Pierwotnie renesansowy: założony na rzucie prostokąta, z grubymi murami zwieńczonymi attyką, z narożnymi wykuszami i wieżyczkami. Przebudowany ok. 1910 r. (wówczas usunięto m. in. attykę).
Pochodzący z przełomu XIII/XIV w kościół jest najstarszym zabytkiem architektury sakralnej na Podtatrzu. W 1587 r. przejęty został przez luteran, w rękach których pozostawał do 1640 r. W 1760 r. kościół otoczono murem z bramkami i zbudowano dzwonnicę a w 1764 r. wybudowano kaplicę MB Karmelitańskiej. Kościół w najstarszych partiach gotycki, w wiekach późniejszych przebudowany w duchu baroku - odmianie spisko-słowacko-czeskiej. Złożony jest z prostokątnej nawy i dwuprzęsłowego prezbiterium, zamkniętego wielobocznie, do którego od północy przylega zakrystia. Do nawy od zachodu przylega wieża, a od północy ośmioboczna kaplica. Wieża na planie kwadratu, ok. 1600 r. została zwieńczona attyką. Wyposażenie kościoła jest późnobarokowe z lat 1751-1757.
widok na Jezioro Czorsztyńckie i Gorce
Wzniesiony ok. 1330 r. przez Kokosza Berzewiczy’ego jako fortalicja (gotycki zamek górny) broniąca północnej granicy Węgier, i odtąd, z małą przerwą, w rękach węgierskich rodów do 1945 r. – chociaż już po I wojnie światowej, został włączony w obszar państwa polskiego. Wielokrotnie przebudowywany, jego ostateczny wygląd ukształtowała m.in. rozbudowa w 2 poł. XV w. (zamek średni) oraz budowa w 1601 r. nowego, renesansowego skrzydła z bramą wjazdową i portalem (zamek dolny). W XVIII stuleciu obiekt powoli popadł w ruinę. Dopiero w latach 20. XIX w. został częściowo odbudowany bez najstarszej gotyckiej części, która obecnie jest pozostawiona jako trwała ruina. Po II wojnie światowej zamek doszczętnie splądrowano. W takim stanie upaństwowiony, przekazany został w 1949 r. Stowarzyszeniu Historyków Sztuki.
Kościół w Niedzicy jest miejscem, w którym odnaleźć możemy wiele przykładów prezentujących styl gotycki. Mimo bogatego barokowego wyposażenia wnętrza, świątynia zachowała sklepienie krzyżowo-żebrowe, okna zwieńczone maswerkami, freski, związane z męczeńską śmiercią Chrystusa, a także napis wykonany gotycką minuskułą. Szczególną wartość posiada również tryptyk św. Bartłomieja z 1452 r. oraz zwornik, przedstawiający herb fundatora kościoła – Kokosza Berzewiczego.
Kościół w Kacwinie zaskakuje swoją nietypową architekturą. Dach świątyni został pokryty gontem, a wieńczący go hełm i sygnaturka przyciągają uwagę finezyjnym kształtem i kolorem. Z kolei we wnętrzu kościoła warto wyróżnić główny ołtarz, zawierający obraz Świętych Kościoła Triumfującego, nawiązującego do okresu walki z reformacją na Spiszu. W XVIII w. Kacwin był także miejscem wzmożonego kultu św. Anny. Wyrazem tej czci było dobudowanie do nawy kościoła kaplicy oraz powstanie Bractwa św. Anny.
kościół powstał ok. 1310 roku. Konstrukcja kościoła jest typowo gotycka, natomiast wystrój wnętrza ma charakter późnobarokowy. Kościół posiada drewniany strop, na którym umieszczona polichromia przedstawia Wniebowzięcie Najświętszej Maryi Panny. Duszpasterstwo w parafii prowadzą pijarzy.
Kościół wzniesiono na miejscu drewnianej cerkiewki w latach 1759-1776 i przez historyków nazywany jest spiską perłą rokoka. Hołdując zasadzie, nakazującej wypełnianie pustych przestrzeni, łapszański kościół stanowi jej odzwierciedlenie poprzez bogate, pełne złoceń elementy wyposażenia. Kościół jest murowany i otynkowany, jednonawowy z krótkim prezbiterium zamkniętym półkoliście i wysmukłą, kwadratową wieżą od frontu. Po południowej stronie nawy znajduje się kruchta osłaniająca portal z datą „1760”. Dach kościoła dawniej pokrywał gont, obecnie – blacha miedziana. Wieżę i sygnaturkę wieńczą barokowe hełmy.
Kościół św. Elżbiety w Trybszu powstał zapewne w 1567 r. Jest to budowla wzniesiona w konstrukcji zrębowej, ściany pokryte są gontem i wzmocnione lisicami. Podczas prac remontowych w 1924 r. rozebrano izbicową wieżę i zakrystię. Wewnątrz na ścianach i stropach znajduje się późnobarokowa polichromia z 1647 r. przedstawiająca wyobrażenia świętych. Z dawnego wyposażenie zachowało się niewiele zabytków, większość została przeniesiona do nowego, murowanego kościoła parafialnego.
Kościół powstał, jak podaje tradycja w 1219 r. i jest fundacją zbójców, którzy zrabowany na Węgrzech obraz św. Anny umieścić mieli w ołtarzu kościoła. Podawana data nie wydaje się prawdziwa, gdyż tutejsza parafia wspominana jest dopiero w XIV w. Budowlę wzniesiono w konstrukcji zrębowej. Ściany wewnątrz świątyni pokrywa polichromia, wykonana przez miejscowego malarza Hipolita Lipińskiego w 1880 r. Na ścianach odmalowano sceny figuralne, a na sklepieniu umieszczono kasetony z rozetami. Do wyposażenia kościoła należy m.in. ołtarz główny z 1. poł. XVIII w. z obrazem Wielkiej Rodziny (1516 r.).
Skomentuj