Wzniesiona przez sekretarza króla Zygmunta Starego Willa Decjusza na Woli Justowskiej w Krakowie jest jednym z najpiękniejszych przykładów renesansowej architektury rezydencjonalnej w Polsce. Willa wzniesiona została w 1535 roku przez włoskich budowniczych i wzorowana była na posiadłościach z okolic Florencji i Rzymu. Od XVI do XIX wieku była domem, w którym mieszkały znamienite rodziny, takie jak: Decjuszowie, którzy byli pierwszymi właścicielami, a następnie m.in. Lubomirscy, Sanguszkowie, hrabiostwo Kuczkowscy czy księstwo Czartoryscy. W trakcie I wojny światowej urządzono w nim koszary wojskowe, podczas II urzędowała tam niemiecka policja. Po wojnie zamieniał się między innymi w oddział gruźliczy, a potem popadła w ruinę. Dziś odremontowana Willa Decjusza stanowi siedzibę Stowarzyszenia Willi Decjusza.
Dom Łaskiego znajduje się za Willą Decjusza i jest oficyną pochodzącą w XVII wieku. Znajdują się w nim pokoje gościnne oraz Sala Błękitna. Sala posiada kolebkowo-krzyżowe sklepienie pokryte dekoracjami stiukowo-freskowymi. Prowadzi z niej wyjście na niewielki taras, z którego rozciąga się widok na Park Decjusza i ogród gotycki.
Powstały w I poł. XIX w. budynek dworu jest dość charakterystyczny przez swoją wieżyczkę, która niewątpliwie dodaje mu uroku. W latach 80. XIX w. dwór z całym majątkiem zakupiła przybyła spod Lwowa Stanisława Skarbek. Była ona właścicielką dworu do roku 1901, kiedy to odsprzedała go Klasztorowi Kamedułów z Bielan. Po II wojnie światowej majątek został przejęty przez państwo. Dziś budynkiem zarządza Uniwersytet Rolniczy i znajduje się tam Stacja Doświadczalna Instytutu Nauk Weterynaryjnych.
Większy budynek to "Zamek" a przylegający do niego z lewej strony mniejszy budynek ze spiczastym dachem to "Willa Baszta" zwana również „Zameczkiem”, „Rotundą” lub „Odyńcem”. Basztę wybudował według własnego projektu i na potrzeby swojej rodziny znany krakowski architekt Adolf Szyszko-Bohusz. Budowa "Zamku" podjęta została przez Niemców podczas II wojny i miał być luksusowym ośrodkiem wypoczynkowym, przeznaczonym dla pilotów Luftwaffe walczących na froncie wschodnim.
Opactwo benedyktynów w Tyńcu wraz z kościołem św. Piotra i św. Pawła jest najstarszym z istniejących klasztorów w Polsce. Opactwo, usytuowane na wapiennym Wzgórzu Klasztornym nad Wisłą, ufundował najprawdopodobniej Kazimierz I Odnowiciel w 1044 r.
Dwór z początku XIX wieku jest typowym budynkiem klasycystycznym, parterowym, krytym charakterystycznym łamanym dachem. Od frontu posiada ganek wsparty na czterech kolumnach, a od ogrodu niewielki wgłębny portyk. Od strony wschodniej przylega do niego mała przybudówka, służąca niegdyś za mieszkanie dla służby. Dwór wraz z otaczającym go parkiem stanowi obecnie własność prywatną.
dwór założony jest na planie przypominającym literę T, rozmieszczoną na osi wschód-zachód. Część zachodnia, pochodząca z XVI-XVII wieku, została wzniesiona z cegły z dodatkiem kamienia łamanego. Część wschodnia powstała podczas przebudowy dworu w latach 80. XIX wieku. Całość tworzy dwukondygnacyjną, zwartą bryłę, urozmaiconą tarasami i ryzalitami o niesymetrycznym układzie. Dwór stanowi własność prywatną.
Dworek wybudowany w 1905 roku. Po wojnie majątek w Chorowicach został rozparcelowany a w niewielkim budynku dawnego dworu przez szereg lat mieściła się szkoła podstawowa. Podczas przebudowy dostosowującej budynek dworski do nowej funkcji, zatracono całkowicie jego cechy stylowe - boniowane fasady, wydatny gzyms, profilowane w tynku opaski okienne.
Dwór późnoklasycystyczny, murowany, prostokątny, z portykami arkadowymi od zajazdu i od ogrodu, zwieńczonymi trójkątnym przyczółkiem. Wzniesiony został pod koniec XVIII w. Przebudowany około 1840 r., rozbudowany o północną część początkiem XX w. W rodzinie Konopków od 1802 r. do 1939 r. Po II wojnie światowej uległ stopniowej dewastacji, wyremontowany w 1967 r. po przekazaniu go Polskiej Akademii Nauk, która przeznaczyła go na ośrodek konferencyjny.
Dwór położony jest w parku o renesansowym rodowodzie, jednak większość drzew pochodzi z końca XIX w. – szpalery grabowe, czy będący osobliwością owocujący kasztan jadalny.
Kościół wybudowany w latach 1604-1608 jako budowla murowana, kryta gontem. Rozbudowany w 1929 r. (kościół XVII-wieczny stał się wtedy nawą główną) oraz przebudowany w 1975 r. Skarbem tej świątyni jest późnobarokowy ołtarz główny (dawniej boczny) w kształcie serca, będący unikatem w skali europejskiej. Interesująca jest również oryginalna barokowa kaplica boczna, a także kamienna chrzcielnica (ok. 1610 r.), do okresu późnego baroku należy ambona z drugiego ćwierćwiecza XVIII w.
Dworek wybudowany w 1920 roku. W połowie XIX w. majątek należał do Grabowskich, a pod koniec wieku do Felicji Malinowskiej. W latach powojennych, do roku 1952 mieściła się tu szkoła rolnicza, a potem pozostawał w użytkowaniu Rolniczej Spółdzielni Produkcyjnej "Zgoda". Dwór posiada charakter drewnianej willi. Założony został na planie prostokąta, z ryzalitem przy elewacji południowej i przeszkloną wgłębną galerią od północy. Jest budynkiem parterowym, posadowionym na wysokim podpiwniczeniu. Ściany parteru — drewniane, konstrukcji zrębowej — oszalowane poziomymi, malowanymi na biało deskami. Dwór nakrywa wysoki dach mansardowy mieszczący użytkowe poddasze.
Za ogrodzeniem, w otoczeniu parku krajobrazowego z XVII w., (przekształcony w 2 poł. XIX w.) znajduje się drewniano-murowany dwór Słapów z 1688 roku, przebudowany w 1 poł. XIX w., a w latach 1983-1990. wyremontowany. Dwór stanowi własność prywatną.
Pierwotny dwór drewniany, położony na szczycie Góry Borkowskiej, w XVIII w. znajdował się w bardzo złym stanie. Ok. 1845 wzniesiono istniejący do lat 60. XX wieku drewniany dwór. Był własnością rodziny Mierzejewskich. Przed rokiem 1890 dwór i folwark przechodzą w ręce rodziny Ziobrowskich. Prof. Stanisław Ziobrowski wystawił nowy dwór, zmodernizował folwark i założył park. Po II wojnie dwór i park odebrano właścicielom. W 1957 znalazła tu siedzibę stacja Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin. Nowy właściciel zburzył drewniany dwór, wzniósł nowe budynki, garaże i szklarnie. W 2013 sąd nakazał Instytutowi Badawczemu wydanie zespołu pałacowo-parkowego Borek Falęcki w Krakowie - spadkobiercom przedwojennych właścicieli.
W 2 poł. XIX w. krakowski przemysłowiec Maurycy Baruch kupił znajdujący się w Łagiewnikach dwór, i wybudował obok dworu niewielki pałac. Kolejnym właścicielem był Mieczysław Groyecki. Po jego śmierci w 1935 r. pałac wraz otaczającym go terenem został zakupiony przez Zgromadzenie Sióstr Felicjanek, które zorganizowały tu ochronkę dla dzieci. Obecnie pałac nadal znajduje się w posiadaniu Felicjanek, które prowadzą w nim jedyny w Polsce ośrodek szkolno–wychowawczy dla dzieci z afazją.
Datowany na XVII w. dwór jest najstarszym zabytkiem w krakowskich Łagiewnikach. Do dzisiaj, na terenie dawnego zespołu dworskiego, zachowały się: budynek dworu z XVII w., pałac Groyeckich z 2 poł. XIX w., budynek gospodarczy z przełomu XIX i XX w. i ogród z końca XIX w.
Nazwa kamieniołomu Liban pochodzi od nazwiska właściciela, krakowskiego przemysłowca Bernarda Libana, który w 1873 roku założył tu swój wapiennik. Dziś pozostały tu jedynie resztki stalowych pieców i transporterów. W latach 1942-1944 hitlerowscy okupanci założyli w kamieniołomie karny obóz pracy dla Polaków. Przez cały okres istnienia obozu przebywało w nim przeszło 2 tysiące więźniów, którzy pracowali w bardzo ciężkich warunkach. Wielu z nich zginęło, tragicznie zakończyła się zwłaszcza likwidacja obozu. Dziś wojenne cierpienia ofiar upamiętnia znajdujący się tu pomnik.
Kopiec Krakusa, obok Kopca Wandy, jest jednym z dwóch prehistorycznych, monumentalnych kopców zachowanych w Krakowie. Jest największym i najokazalszym kopcem na ziemiach polskich.
Według legendy, kopiec został usypany na cześć legendarnego władcy, założyciela Krakowa, Krakusa (Kraka). Ma kształt ściętego stożka. Jego wysokość wynosil6 metrów, a średnica podstawy okolo60 metrów. Wierzchołek kopca znajduje się na wysokości 271 m n.p.m. Doskonale stąd prezentuje się panorama całego Krakowa. Widoczne są też sąsiednie kopce.
Kościół św. Benedykta zawiera fragmenty murowanej rotundy (kościoła na planie kolistym). Odkryto też części murów innej budowli, bezpośrednio przylegającej do rotundy. Mogło to być palatium, czyli budynek-siedziba lokalnego władcy (księcia). Wzniesienie rotundy badacze datują na X - XI w., utożsamiając ją z początkami chrześcijaństwa w Krakowie. Rotunda została wykonana z łupanego piaskowca, łączonego spoiwem gipsowym, co charakteryzuje najstarsze polskie budowle. Technika wznoszenia rotundy nasunęła badaczom przypuszczenie, że ośrodek na Krzemionkach może być wcześniejszy od wawelskiego.
kościół został zbudowany w latach 1905–1909 według projektu Jana Sas-Zubrzyckiego. Budowla neogotycka, trójnawowa z transeptem i ambitem wokół prezbiterium oraz kaplicami przy nawach bocznych i ambicie. Wieża wzorowana na wieży Kościoła Mariackiego w Krakowie. Sylwetka kościoła została świadomie wyeksponowana nad architekturą Rynku. Wnętrze kościoła, ukształtowane zostało na podobieństwo gotyckiej katedry w wersji tzw. gotyku nadwiślańskiego. Wypełnione jest licznymi ołtarzami, ławkami i innymi elementami w większości wykonanymi w drewnie.
Skomentuj