trasa przez gm. Strzyżewice - fragment Zielonej Trasy (szlak czerwony)

Dworski młyn wodno – motorowy w Kiełczewicach Dolnych, który wchodzi w skład zagrody młynarskiej. Zagroda młynarska w okresie międzywojennym składała się z domu młynarza, młyna i z nieistniejącego już dziś spichlerza. Młyn wybudowany został pod koniec XIX wieku dla rodziny Okulicz – Kozarynów, właścicieli folwarku w Kiełczewicach Dolnych. Obok niego znajduje się dobrze zachowany dom młynarza. Pierwotnie młyn napędzany był siłą wodną. W wyniku udoskonaleń, urządzenia służące do mielenia ziarna zostały wyposażone w silniki zwane motorami. W 1937r. młyn nabyła rodzina Iwanickich. Obecnie jest nieczynny.

Park podworski w Kolonii Kiełczewice Dolne zajmuje powierzchnię 0,3 ha. Zlokalizowany jest na zachodnim zboczu doliny Bystrzycy. Do obecnych czasów nie zachował się budynek dworu. W parku występują liczne jesiony wyniosłe i kasztanowce białe. Z dawnych zabudowań folwarcznych zachował się tylko czworak oraz kapliczka z figurką św. Nepomucena.

Zespół dworsko–parkowy w Strzyżewicach składa się z murowanego dworu i zachowanych budynków gospodarczych – stajni, spichlerza, kuźni, altanki, lodowni oraz młyna wodnego. Dwór wybudowany został przez Klemborowskich w 1840 roku. W 1879r. majątek kupił Edward Kołaczkowski – ojciec pisarki Ewy Kołaczkowskiej. Obecnie w ich domu mieści się Gminna Biblioteka Publiczna im. Ewy Kołaczkowskiej. Ciekawostką są piwnice znajdujące się pod dworkiem z dobrze zachowanymi stropami ceglanymi typu kolebkowego. Z budynków folwarcznych zachowała się stajnia, która w 1960r. zaadaptowana został na piekarnię oraz spichlerz pełniący obecnie rolę magazynu zbożowego. Nieopodal dworu znajduje się lodownia oraz drewniany jednoizbowy domek z pięterkiem zwany „altanką” z dobudowanym murowanym pokoikiem i wejściem po schodach z zewnątrz. Pierwotnie był domkiem ogrodnika, później mieszkaniem zarządcy. W latach 20. XX wieku służył jako kuchnia dworska, następnie jako pokój dla gości. Przez pewien okres czasu mieściła się w niej lecznica dla zwierząt. Park dworski wchodzący w skład zespołu w chwili obecnej nie stanowi jednolitej całości. Podzielony jest na dwie części przez drogę wojewódzką. Na południe od niej znajduje się, pochodzący z XIX wieku, murowany dwór, wraz z zabudowaniami. Na północ od drogi wojewódzkiej pozostałości parku stanowią altana lipowa położona na wschodnim zboczu doliny Bystrzycy oraz aleja lipowa przy drodze do Pawłówka. Park zniszczony został głównie w okresie I wojny światowej.

Młyn dworski wodno – motorowy w Strzyżewicach, który wchodzi w skład zabytkowych zabudowań folwarcznych. Przebudowany został w okresie międzywojennym. To budynek czterokondygnacyjny, w górnej części drewniany, w dolnej murowany z zastosowaniem tzw. muru pruskiego. Ponadto w korycie rzeki Bystrzycy przy młynie widoczne są pozostałości konstrukcyjne mechanizmu koła. Obecnie nie jest wykorzystywany.

Kuźnia to miejsce wykorzystywane do prowadzenia prac kowalskich. Kowalstwo, od czasu wytopu metalu z rud metali, stało się jednym z najważniejszych zawodów wykonywanych przez człowieka. Rzemiosło to było cenione we wszystkich kulturach, którym znany był sposób na pozyskanie metalu. Obiekt taki wybudowany został w I połowie XIX wieku w Strzyżewicach. Wyposażenie kuźni stanowią m.in. paleniska, kowadła, ewentualnie miejsca do podkuwania koni i inne stanowiska pomocnicze. Temperatura paleniska sięga 1500oC i jest wystarczająco wysoka, by stopić stal. Wraz z postępującą mechanizacją rolnictwa i zmniejszaniem się liczby koni na wsi, kuźnie straciły na znaczeniu. Obecnie strzyżewicka kuźnia nie jest użytkowana. Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków województwa lubelskiego pod numerem A/276.

Cmentarz wojenny w Kolonii Kiełczewice Dolne założony został w 1915r. przez władze austriackie jako miejsce zbiorowego pochówku żołnierzy armii austriackiej i rosyjskiej poległych w czasie tzw. „letniej ofensywy” wojsk austriackich (początek lipca 1915r.). Po ciężkich walkach IV armia austriacka zdobyła w lipcu 1915r. linię umocnień Chodel - Bychawa. Pochówku dokonali okoliczni mieszkańcy na polecenie austriackich władz wojskowych. Cmentarz zlokalizowany jest w zachodniej części wsi Kolonia Kiełczewice Dolne, na płaskim terenie w bezpośrednim sąsiedztwie drogi. Mogiłę stanowiącą centralną część nekropoli usytuowano na kwadratowym tarasie otoczonym u podstawy rowem. Mogiła ma wymiary 10m x 10m i około 3m wysokości. Całość cmentarza posiada wymiary: 30m x 33m i zajmuje powierzchnię 0,1ha. Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków województwa lubelskiego pod numerem A/1080.

Dworek wybudowano w 1637 roku przez Gorajskich. Był to drewniany budynek jednokondygnacyjny, który spłonął w 1688 roku. Ponownie odbudowany został ok. 1727 roku. W 1780r. majątek Piotrowice kupił od Franciszka Mącińskiego Andrzej Koźmian. Najbardziej znanym właścicielem dworku w Piotrowicach był wódz polskich klasyków Kajetan Koźmian. Ostatnim właścicielem majątku i dworku był hrabia Witold Łoś. Dwór w Piotrowicach jest typową budowlą dla dworu wiejskiego, parterowy z niewielkim tylko poddaszem i bocznym skrzydłem zwróconym ku wschodowi. Położony na pagórku na skraju parku. W okresie późniejszym, od strony północnej budynku dobudowany został niewielki ganek. Dwór w Piotrowicach po wojnie służył najpierw jako siedziba Uniwersytetu Ludowego, później w roku 1955 wraz z zabudowaniami dworskimi przejął go Państwowy Ośrodek Maszynowy. Od 2003 roku obiekt jest własnością Gminy Strzyżewice. Dworek otoczony jest parkiem, który powstał prawdopodobnie w II połowie XIX wieku przez wykorzystanie naturalnego zespołu leśnego. W drzewostanie występują licznie stare okazy gatunków takich jak: buk pospolity, wiąz polny, jesion wyniosły, modrzew europejski. Od 2004 roku Gmina Strzyżewice przeprowadza systematyczną rewaloryzację parku w Piotrowicach. Z zabudowań dworskich do dnia dzisiejszego zachowały się: kuchnia dworska, ofi cyna dworska oraz spichlerz. Zespół dworsko – parkowy w Piotrowicach jest wpisany do rejestru zabytków województwa lubelskiego pod numerem A/1091.

Dworski młyn wodny, turbinowy, modrzewiowy w Osmolicach Pierwszych. Wybudowany został ponad 150 lat temu dla Juliusza Stadnickiego, dziadka ostatniego właściciela majątku w Osmolicach. Jest to budynek drewniany, dwukondygnacyjny o dużym poddaszu użytkowym, po dziś dzień zachował swój pierwotny charakter i jako jedyny pracuje na wodę. Od 1944r. Opiekę nad nim przejął Zespół Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia Praktycznego w Pszczelej Woli. Obiekt wpisany jest do rejestru zabytków województwa lubelskiego pod numerem A/720.

Zespół pałacowo–parkowy zajmuje około 7,8 ha powierzchni. Pierwszym właścicielem zespołu był Mikołaj z Prawiednik h. Bończa, a następnie Osmólscy. Jan Osmólski podniósł Osmolice do godności rezydencji magnackiej. W 1784 roku Osmolice przeszły w ręce rodu Grabowskich. Franciszek Grabowski rozbudował dwór Osmólskich z XV wieku na pałac. Pałac posiadał klasycystyczny wystrój i symetryczny rozkład wnętrz. Na przełomie XIX i XX wieku dodano przybudówki. W tym czasie powstały również założenia ogrodowe w parku wzorowane na parku Czartoryskich w Puławach. Przez okres niespełna roku po śmierci hrabiego Juliusza Stadnickiego majątkiem zarządzał Andrzej Boniecki, który w lipcu 1944r. opuścił Osmolice. Po II wojnie światowej pałac wraz z 50 ha gruntu otrzymała powstająca tu szkoła. Od 1994r. pałac osmolicki wraz z otoczeniem czekał na nowego właściciela. Wchodzący w skład zespołu park podzielony jest na część górną i dolną. Najstarsza - górna część parku zajmuje 2 ha. Rosną na jej terenie ponad 200 letnie lipy. Młodszy – park dolny powstał w 1904r. i posiada urozmaiconą rzeźbę terenu. Od strony południowo – wschodniej park przechodzi w szeroką dolinę rzeki Bystrzycy i Kosarzewki. Dawniej mieściło się tutaj rozlewisko tworzące staw ze wzniesieniem, na którym zlokalizowane było prehistoryczne grodzisko. Pałac wraz z parkiem i rządcówką od 2006 jest własnością prywatną. Zespół pałacowo–parkowy w Osmolicach Pierwszych jest wpisany do rej. zab. woj. lubelskiego pod numerem A/720.

W skład zespołu dworsko–parkowego w Pszczelej Woli wchodzi dwór z 1825r. oraz zabudowania folwarczne majątku Rohlandów – dawnych właścicieli. Dwór wybudował znany z historii Franciszek Rohland – generał Wojsk Polskich Królestwa Kongresowego, uczestnik powstania listopadowego, bohater bitwy pod Olszynką Grochowską. W roku 1944 majątek opuściła ostatnia właścicielka Helena Rohlandowa. Zespół dworsko–parkowy ma kształt trapezu. Z zabudowań folwarcznych dosyć dobrze zachowała się ofi cyna dworska. Obecnie mieści się w niej placówka handlowa. Budynek stajni cugowej adaptowano na stolarnię. Istniejący park powstał w II połowie XIX wieku. Rosną tutaj drzewa objęte ochroną pomnikową, do których należą: korkowiec amurski, grupa 5 jesionów wyniosłych, głóg szkarłatny, grupa 5 lip drobnolistnych, lipa drobnolistna nazywana „Lipą Wawrynów”, grupa 11 olsz czarnych, miłorząb dwuklapowy (chiński), modrzew polski oraz aleja lipowa utworzona pierwotnie z 92 lip drobnolistnych, obecnie stan wynosi 82 szt., nazywana Aleją Rohlandów. W części północnej parku zachowały się klomby drzew oraz zegar słoneczny z żywotników. Zachodnią część parku obejmują sadzawki. Od 1946 r. teren ten należy do Zespołu Szkół Rolniczych Centrum Kształcenia Praktycznego w Pszczelej Woli. Mieści się tutaj również skansen pszczelarski wraz z muzeum starych uli, z barciami i z kłodami. Zespół dworsko – parkowy w Pszczelej Woli jest wpisany do rejestru zabytków województwa lubelskiego pod numerem rejestru A/702.

Skansen pszczelarski wraz z muzeum starych uli, z barciami i z kłodami.

Młyn wodny drewniany w Kiełczewicach Maryjskich. Obiekt pochodzi z początku lat 20. XX wieku. Został wybudowany jako młyn wodny z napędem na koło, a jego modernizacja przyniosła wprowadzenie napędu elektrycznego. Budynek posadowiony na drewnianych palach, posiada 3 kondygnacje o konstrukcji słupowej. Pracował do lat 90. XX wieku. Obecnie jest nieczynny.

Na Murakowej Górze znajduje się cmentarz wojenny, który zgodnie z informacjami przekazanymi od miejscowej ludności, założony został w 1914r. po walkach toczonych przez wojska austriackie i niemieckie z IV i V armią rosyjską. Według przekazów mieszkańców wsi, których rodzice brali udział w pochówku, na cmentarzu spoczywają głównie żołnierze austriaccy i niemieccy oraz kilku Rosjan. Źródła podają istnienie pierwotnie 44 mogił, obecnie jest ich 9. Cmentarz założono na planie prostokąta o wymiarach 28m x 48m otoczonego wałem ziemnym. Zajmuje powierzchnię 0,15 ha. Ziemne zbiorowe mogiły rozmieszczone są w dwóch rzędach w układzie wschód – zachód. Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków województwa lubelskiego pod numerem A/1086.

Młyn wodny turbinowy w Borkowiźnie. Pierwszy obiekt w tym miejscu został wybudowany w 1901r. przez osadnika niemieckiego Wilhelma Deutschlendera. Niestety spłonął on w 1905 roku. Następnie został odbudowany w latach 1905 – 1906 jako budynek drewniany dwukondygnacyjny. W 1927r. młyn zmienił właściciela. Został nim pan Andrzej Kołodziejczyk – późniejszy długoletni młynarz. W 1946 roku młyn przeszedł modernizację źródła zasilania z koła wodnego na turbinę wodną – silnik przetwarzający energię mechaniczną wody na ruch obrotowy za pomocą wirnika z łopatkami. Młyn mielił ziarno na mąkę do początku XXI wieku. Obecnie właścicielami obiektu są Państwo Borzęccy, którzy przeprowadzili w latach 90. XX wieku gruntowny remont obiektu. Jest to najlepiej zachowany młyn na terenie gminy Strzyżewice.

Zespół kościoła parafialnego pod wezwaniem Św. Trójcy i Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny składa się z kościoła, dzwonnicy i plebanii. 23 listopada 1431r. Jan dziedzic Kiełczewic herbu „Abdank” wydał dokument erygujący kościół parafialny w Kiełczewicach Maryjskich. W 1683r. w miejsce zniszczonego kościoła drewnianego inny potomek tego rodu Jan Skarbek – Kiełczewski wystawił świątynię murowaną, która w 1900r. spłonęła. W następnych latach kościół został odbudowany. W okresie I wojny światowej, w latach 1914–1915 przez teren parafii dwukrotnie przetoczył się front wojenny. W czasie wielkiej bitwy kościół ponownie został zniszczony. W 1917r. ks. przywrócono mu należyty stan. Na pamiątkę wojny, podczas której tylko w okolicy parafii zginęło około 10000 ludzi, na frontonie kościoła wmurowano medaliony z wizerunkiem Chrystusa Pana i Matki Boskiej, a także szrapnel i mosiężną gilzę armatnią z wygrawerowanym napisem. Z pamiątek historycznych kościół posiada: kopię portretu olejnego fundatora kościoła, stare zamurowane groby Skarbków – Kiełczewickich, kamienną płytę pamiątkową poświęconą rodzicom Kajetana Koźmiana, płytę ścienną z fotografią rotmistrza Romana Okulicz – Kozaryna. Na cmentarzu przykościelnym znajdują się stare zabytkowe nagrobki kamienne, m.in. Piotra Klamborowskiego – dziedzica Strzyżewic i równocześnie majora Wojsk Polskich w kampanii napoleońskiej. Na cmentarzu grzebalnym stare, zabytkowe nagrobki dziedziców Kiełczewic: Daniszewskich i Okulicz – Kozarynów.

Zamek strzyżewicki został zbudowany w XVI wieku przez Żarczyńskich h. Nałęcz jako zamek warowny. Posiadał dziedziniec otoczony murem obronnym, ze strzelnicami, bramą i wysoką basztą. W ogromnych podziemiach w razie najazdu wroga załoga zamku mogła się schronić. Zamek wybudowano na wzgórzu nad rzeką Bystrzycą. Miał on służyć jako zamek obronny. Legenda głosi, że zamek ten połączony był podziemnym przejściem z zamkiem w Podzamczu koło Bychawy. Około poł. XVI w. przeszedł w dziedzictwo Rodu Gorajskich, którzy założyli obok zamku zbór kalwiński. W 1652 r. nowym właścicielem Strzyżewic został Remigiusz Kiełczewski h. Abdank. Zamek po jego śmierci odziedziczyli dwaj najstarsi synowie. Ci, jak mówi legenda, wiecznie kłócili się i procesowali. Sąd musiał podzielić zamek. Podział zamku w efekcie końcowym przyczynił się do jego upadku. Podzielony od 1664 r. zamek doświadczał srogiego losu, niszczejąc i popadając w ruinę. Sędzia Andrzej Koźmian w 1780 r. nabył połowę zamku. Następnie ją wyremontował. Jednakże nawałnica w 1795r. zniszczyła nowy dach i mocno nadwątliła mury. Zamek coraz bardziej chylił się ku upadkowi. W drugiej połowie XIX w. zamek został częściowo odbudowany, a w roku 1915 rozbudowany. Niestety zmiany własnościowe na wsi oraz wojny dokończyły dzieła niszczenia zamku. Ostatnie cegły z murów zamkowych rozebrali okoliczni chłopi jako materiał budowlany w latach 50. XX wieku. Obiekt jest wpisany do rej. zab. woj. lubelskiego pn. A/293.

Cmentarz wojskowy austriacki położony jest w południowo – zachodniej części wsi Bystrzyca Nowa, na lekko wznoszącym się terenie w odległości ok. 100 m na zachód od drogi wojewódzkiej nr 834. Założony został przez władze austriackie po walkach na okolicznych polach stoczonych pod koniec lipca 1915r. przez wojska rosyjskie i atakującą je IV armię austriacką. 13 lipca 1915r. Austriacy ostatecznie zdobyli umocnienia jącą na linii Chodel - Bychawa. Pierwotnie na cmentarzu usytuowano 27 mogił zbiorowych. W 1991r. przy udziale Austriackiego Czarnego Krzyża przeprowadzono gruntowny remont ustawiając m.in. 1 duży krzyż metalowy, 14 mniejszych krzyży drewnianych na wybranych mogiłach oraz tablicę informacyjną z napisem: „Cmentarz żołnierzy austriackich z 1915r.” Cmentarz wojenny założono na planie prostokąta o wymiarach 40m x 55m. Całość o powierzchni 0,2ha otoczono wysokim wałem ziemnym. Wejście znajduje się od strony północno– wschodniej. Mogiły rozmieszczono w trzech rzędach, w formie niskich kopców o wymiarach 1m x 5-6m. Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków województwa lubelskiego pod numerem A/1012.

Muzeum Regionalne przy kościele parafialnym p.w. Matki Boskiej Królowej Polski w Bystrzycy Starej powstało z inicjatywy proboszcza tutejszej parafi i ks. kanonika Andrzeja Jurczyszyna. Ofi cjalne otwarcie Muzeum Regionalnego miało miejsce 3 maja 1991 roku. W organizowaniu muzeum sztuki materialnej wsi Gminy Strzyżewice pomagali księdzu proboszczowi mieszkańcy gminy. Na jego apel o przekazanie niepotrzebnych w nowoczesnych gospodarstwach, starych narzędzi i przedmiotów codziennego i odświętnego użytku związanych z gospodarstwem chłopskim odpowiedziało wielu mieszkańców gminy. Dzięki ich hojności obecnie w muzeum znajduje się ponad 300 eksponatów z końca XIX i XX wieku, niektóre z nich posiadają ogromną wartość ze względu na ich unikatowy charakter np. drewniana korkownica do butelek używana niegdyś w olejarni, sprawny warsztat tkacki, czy kostka do porcjowania masła. Na cele ekspozycyjne zostały zaadaptowane dwa pomieszczenia w podziemiach kościoła. W pierwszej sali zgromadzone zostały eksponaty związane z mieszkaniem chłopskim m.in.: kufer posażny, sofy drewniane, obrazy religijne, lampy naft owe, żelazka na węgiel drzewny czy duszę, warsztat tkacki, kołowrotki. Drugie pomieszczenie związane jest z gospodarstwem, hodowlą zwierząt i uprawą roli. Tu znajdziemy wóz drabiniasty, elementy uprzęży, brony drewniane, niecki, beczki, maślnice, drewniany warsztat stolarski z narzędziami oraz kopyta szewskie - elementy warsztatu szewskiego.

pierwowzorem jest rzeźba Chrystusa z Rio de Janeiro

W parafi i rzymskokatolickiej pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej w Żabiej Woli, w 2002 roku wybudowana została droga krzyżowa. Utworzona jest z rzeźb plenerowych ustawionych wzdłuż krętej leśnej ścieżki, przedstawiających kolejne sceny Męki Pańskiej. Droga krzyżowa to nabożeństwo wielkopostne w kościele katolickim o charakterze adoracyjnym, polegające na symbolicznym odtworzeniu drogi Jezusa Chrystusa na śmierć i złożenia jego ciała do grobu. Tradycja odprawiania drogi krzyżowej powstała w Jerozolimie. W średniowieczu rozpowszechnili ją franciszkanie, którzy oprowadzając pątników zatrzymywali się przy stacjach przedstawiających historię śmierci Jezusa. Liczbę czternastu stacji ustalono w XVII wieku. W kościołach katolickich droga krzyżowa przedstawiana jest w obrazach lub rzeźbach rozmieszczonych na ścianach bocznych świątyni. Stacje drogi krzyżowej to nie tylko odtworzenie wydarzeń z ostatnich dni Chrystusa. Mają one swą bogatą symbolikę. Dla katolików są również podstawą rozważań medytacyjnych dotyczących między innymi tego, czym jest życie, prawda czy miłość.

Aleja Rohlandów jest pomnikiem przyrody złożonym z 82 lip drobnolistnych, rosnących w dwóch rzędach na długości 520m. Jej założycielem jest Franciszek Rohland, generał Wojsk Polskich Królestwa Kongresowego, uczestnik powstania listopadowego, jeden z bohaterów bitwy pod Olszynką Grochowską, później zesłaniec do Wołogdy. Drzewa tworzące aleję są różnej grubości, kształt pni jest bardzo zróżnicowany, na niektórych olbrzymie narośla stwarzają bajkowe wrażenie dziwnych stworów. Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków województwa lubelskiego pod numerem A/335.

Wąwóz to rodzaj głębokiej suchej doliny, która cechuje się stromymi, urwistymi zboczami oraz płaskim dnem. Powstaje w średnio spoistych skałach tj.: gliny, lessy i iły. Wskutek erozji dennej wód okresowych lub epizodycznych. Ta forma terenu pozwala przyjrzeć się jak wygląda system korzeniowy drzew i krzewów. Wąwozy to charakterystyczne elementy krajobrazu Wyżyny Lubelskiej. Jednym z nich jest położony na wschodnim zboczu doliny Bystrzycy malowniczy wąwóz w Pawłówku. Dnem wąwozu wije się kręta, wąska dróżka, która na jego krańcu rozgałęzia się i prowadzi w lewo do Pawłówka, a w prawo do Pawłowa. Przechodząc przez wąwóz możemy poczuć się jak w świecie baśni.

Cmentarz wojenny w Kiełczewicach Maryjskich założony został w drugiej połowie 1915r. z polecenia władz austriackich jako miejsce pochówku żołnierzy różnych narodowości, głównie Austriaków, ale także Niemców, Rosjan i Polaków poległych w czasie działań w lipcu i sierpniu 1915r. w ramach tzw. letniej ofensywy armii austriackiej. W działaniach brała udział m.in. IV armia austriacka i wojska rosyjskie pod dowództwem gen. Iwanowa. Źródła z okresu 1924–1925 mówią o 438 poległych i pochowanych na cmentarzu w Kiełczewicach Maryjskich. Cmentarz położony jest w lesie o powierzchni 0,5ha, tworzy kwadrat o wymiarach 70m x 70m. Całość otacza wał ziemny. Mogiły zbiorowe ułożone są w pięciu rzędach w układzie wschód – zachód. W każdym rzędzie, z wyjątkiem ostatniego, znajduje się po 14 mogił. Łącznie mieści się 65 mogił z I wojny światowej oraz 8 mogił z II wojny światowej w środkowej części ostatniego rzędu od strony południowej. W czasie II wojny światowej cmentarzem opiekowali się żołnierze niemieccy stacjonujący w pobliskich majątkach. W 1956r. właściciel gruntu, na którym zlokalizowano cmentarz, dosadził na wałach ziemnych 300 lip. Obiekt jest wpisany do rejestru zabytków województwa lubelskiego pod numerem A/1079.

W miejscowości Borkowizna znajduje się cmentarz ewangelicki niemieckich osadników, którzy w wyniku akcji osadniczej, w latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XIX wieku przybyli z Galicji i założyli tu swoją kolonię. Funkcjonował on od końca XIX wieku do II wojny światowej. Większość mogił jest zrujnowana, jedynie 3 nagrobki zachowały się względnie dobrym stanie. Umiejscowiony został na skraju wsi, z dala od zabudowań. Założono go na planie kwadratu o wymiarach 40m x 40m. Zajmuje powierzchnię 0,16 ha. Obecnie jest nieczynny.

Cmentarz wojenny w Piotrowicach założony został w 1915r. z polecenia władz austriackich. Pochowani są tutaj żołnierze głównie austriaccy i rosyjscy polegli w lipcu 1915r. w czasie walk letniej ofensywy na stojącym tu froncie na linii Józefów, Bychawa, Izbica. Źródła podają, że pochowanych zostało tutaj 36 poległych żołnierzy. W końcu lat 20. XX wieku przeniesiono na cmentarz w Piotrowicach prochy 89 żołnierzy pochowanych pierwotnie w Kajetanówce. Cmentarz zlokalizowany jest w zachodnim krańcu wsi w pobliżu lasu, na rozstaju trzech dróg. Położony jest na terenie płaskim bez wałów ziemnych i zajmuje obszar o powierzchni 0,16 ha. Ma kształt prostokąta o wymiarach 42m x 40m. Mogiły ziemne o różnej wielkości i kształcie są niskie i pogrążone w ziemi. Rozmieszczone zostały w kilku rzędach w układzie nieregularnym.

Wydarzenia mające miejsce w czasie II wojny światowej na terenie Gminy Strzyżewice, w 2010 r. Zostały upamiętnione z inicjatywy Zespołu Szkół Techniki Rolniczej w Piotrowicach, Zespołu Szkół Publicznych w Bystrzycy Starej oraz Fundacji „Pamięć, która trwa”. Na skraju lasu w Piotrowicach ułożono głazy z granitu z marmurową tablicą, na której widnieje napis: „Miejsce pochówku 4 Żydów zamordowanych przez Hitlerowców. W tym lesie w 4 grobach spoczywają szczątki 12 Żydów okrutnie zamordowanych przez Hitlerowców w latach 1942 - 1943”. Według nieofi cjalnych danych niemieccy okupanci tylko w roku 1943 w miejscowościach: Bystrzyca Stara, Dębszczyzna, Kiełczewice oraz Pawłów rozstrzelali ponad 30 osób narodowości żydowskiej.

Jednymi z największych źródeł na Wyżynie Lubelskiej są źródełka w Piotrowicach. Biją z mocą 60 litrów na sekundę. Woda wypływała z rozległej niszy i po kilku metrach zasila Bystrzycę. Kiedy nie było jeszcze wodociągów, a studnie posiadali tylko nieliczni, to źródło dostarczało mieszkańcom wodę pitną. Przychodzono do niego z wiadrami i koromysłami, często pokonując spore odległości. Według ludowych wierzeń, woda ze źródła zebrana przed wschodem słońca miała właściwości uzdrawiające i była panaceum na różne choroby.

Zespół dworsko–parkowy w Tuszowie pochodzi z początków XIX wieku. W 1801r. istniała tu prywatna kaplica, która powiązana była z budynkiem dworskim. Nie można jednoznacznie potwierdzić, czy był to obecny obiekt w swojej pierwotnej fazie, czy też istniał tu poprzedzający obecny skromny budynek dworski. W 1810r. Franciszek Brzozowski sprzedał Tuszów Antoniemu Malinowskiemu, który to w 1835r. odsprzedał majątek Franciszkowi Rohlandowi. Pod koniec życia Rohland w 1851r. Osadził w Tuszowie swego syna Michała. W 1865 roku umarł Michał Rohland pozostawiając swój majątek żonie Ludwice z Preszów Rohland oraz nieletnim dzieciom Janowi i Róży. Po osiągnięciu pełnoletności, majątek przejął Jan Rohland, który poślubił Annę z Wołowskich. Żona Jana wniosła fundusze pozwalające na rozbudowę dworu. Powiększona została powierzchnia mieszkalna poprzez dobudowę piętra. Powstał wówczas cały boczny człon piętrowy. W latach 1910–1912 wybudowana została oranżeria między dworem a istniejącą na północy od jego korpusu ofi cyną gospodarczą. Po śmierci Jana Rohlanda, właścicielem jego majątku została jego córka Janina. W 1946r. w wyniku reformy rolnej majątek uległ parcelacji, zaś dwór zaczął służyć jako budynek szkolny. W latach 1945–1950 rozebrana została ofi cyna i inne budynki gospodarcze. Obecnie dworek stanowi własność prywatną. Zespół dworsko – parkowy jest wpisany do rejestru zabytków województwa lubelskiego pod numerem A/758.

Murakowa Góra, nazywana inaczej Ptasią Górą, jest jednym z najważniejszych i najładniejszych punktów widokowych na terenie Gminy Strzyżewice. Jej wysokość wynosi 261,7m n.p.m.